Ilość mleka w piersiach i przybieranie na wadze

Chyba każda młoda mama na początku swojej laktacyjnej drogi zadaje sobie pewne pytania.

Czy mam wystarczającą ilość pokarmu?

Czy moje dziecko się najada?

Czy moje dziecko prawidłowo przybiera na wadze?

Komunikaty, które wysyła dziecko (np. płacz) często nie tylko budzą niepokój u młodych rodziców, ale też mogą powodować zbyt pochopne i mylne wnioski na temat ilości pokarmu oraz prawidłowego rozwoju dziecka. Mamie może wydawać się, że dziecko swoim zachowaniem sygnalizuje głód, co może być spowodowane niedoborem pokarmu. Aby sprawdzić, czy dziecko przybiera na wadze, waży je codziennie i nerwowo sprawdza normy przybierania.

Czy można samodzielnie ocenić prawidłowe przyrosty oraz ilość pokarmu?

Tak, jeśli zrobi się to prawidłowo.

Zarówno skuteczność karmienia piersią, jak również przybieranie na wadze, oceniamy według określonych parametrów w odpowiedni sposób. Niemiernie istotne jest to, by ocena nie była subiektywna, oparta o zachowanie dziecka. Sytuację, gdy wydaje się, że ilość pokarmu jest niewystarczająca, bo dziecko jest rozdrażnione i płaczliwe, nazywamy pozornym niedoborem pokarmu.

Same przyrosty nie wystarczą, by ocenić, czy ilość pokarmu jest wystarczająca.

Dlaczego? Dlatego, że dzieci karmione piersią przybierają skokowo i nie można dokonać oceny wagi z dnia na dzień. Ocenia się to w dłuższym okresie czasu.

Ocena skutecznego karmienia piersią wyłącznie na podstawie przyrostu lub spadku wagi może nam zatem wykazać problem (z produkcją mleka) z pewnym opóźnieniem. Zbyt mały przyrost wagi zobaczymy po jakimś czasie obserwowania i ważenia.

Dlatego istotne są też inne wskaźniki skutecznego karmienia piersią, których zestawienie nazywamy wskaźnikami skutecznego karmienia piersią.

Wskaźniki skutecznego karmienia piersią

• 8 karmień na dobę
• 1 karmienie nocne
• Prawidłowe przystawienie do piersi
• Słyszalny odgłos połykania pokarmu przez co najmniej 10 minut
• 3-4 kupki dziennie (do 6 tygodnia, po 6 tygodniu niemowle karmione piersią może oddawać stolec raz na kilka dni)
• Ilość mokrych pieluszek:

1-2 (1-2 doba)

3-5 (3-5 doba)

4-6 (5-7 doba)

6-8 (od 8 doby)

5-6 (od 6 tygodnia)

 

• Przybieranie na wadze (dzieci donoszone, karmione piersią)

0-3 miesiąc życia 26-31 g/dobę
3-6 miesiąc życia 17-18 g/dobę
6-9 miesiąc życia 12-13 g/dobę
9-12 miesiąc życia 9 g/dobę

Zmiany masy ciała u noworodka

Nawet jeśli nie mamy problemów z niedoborem pokarmu, to chcemy wiedzieć, czy nasze dziecko prawidłowo wzrasta.
Po porodzie dzieci tracą na wadze 6-7% masy urodzeniowej i jest to prawidłowe. Zaczynają ją zwiększać w okolicy czwartego dnia życia. Masę urodzeniową osiągają po około 10-14 dniach, a około 4-6 miesiąca życia podwajają masę urodzeniową. Generalnie dziecka nie trzeba ważyć codziennie, bo przybiera różnie. O częstotliwości ważenia decyduje położna i pediatra, ale najczęściej wystarczy raz w tygodniu, raz na dwa tygodnie lub raz w miesiącu.

Siatki centylowe

Tempo wzrostu dzieci karmionych piersią jest inne, niż dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym. W związku z tymi różnicami, WHO opracowało specjalne normy i siatki centylowe do oceny masy ciała i wzrostu, dedykowane dla dzieci karmionych mlekiem mamy. Zwracaj więc uwagę na źródło konkretnej siatki centylowej, przed dokonaniem oceny.

Czytając siatkę centylową pamiętaj o tym, że:

– dzieci z niższych centyli mogą mieć mniejsze przyrosty

– dzieci z wyższych centyli mogą mieć większe przyrosty

– dla dzieci przedwcześnie urodzonych stosuje się inne siatki centylowe

Rozpiętość przyrostów dla dzieci do 3 miesiąca życia waha się w granicach 15-40 g/dobę.

Nie tylko masa ciała ma znaczenie

Powinno się dokonywać wszystkich pomiarów – wagi, wzrostu i obwodu głowy i analizować rozwój dziecka łącznie.

Jak ważyć dziecko?

W tym przypadku, diabeł tkwi w szczegółach. Koniecznie zastosuj poniższe wskazówki.

1. Wagę ustawić na równym, twardym podłożu.
2. Wytarować wagę PO położeniu na niej pieluszki.
3. Dziecko na wadze kładziemy bez ubrania (ewentualnie w suchej pieluszce).
4. Pomiaru dokonujemy możliwie o tej samej porze.
5. Zwiększenie masy ciała liczy się od najmniejszej masy spadkowej (nie urodzeniowej!). Zwiększenie masy ciała uzyskamy, gdy od masy z dnia badania, odejmiemy najmniejszą masę spadkową (powinniśmy mieć ją wpisaną w książeczce zdrowia dziecka). Wynik dobowy uzyskamy, gdy otrzymaną wartość podzielimy przez liczbę dni, które upłynęły od dnia najmniejszej masy ciała.

Oceniaj, ale za pomocą właściwych kryteriów

W przypadku oceny prawidłowego przybierania na wadze oraz skuteczności karmienia piersią nie należy kierować się wyłącznie subiektywnymi odczuciami i intuicją. Warto zaufać specjalistom i albo oddać się w ich ręce w przypadku niepokojów, albo zastosować kryteria oceny wypracowane przez lata badań.

Zbyt pochopne wnioski oraz niewłaściwy sposób postępowania (np. dokarmianie na własną rękę) nie tylko mogą zaburzyć laktację, ale też przykryć realny problem, co uniemożliwi usunięcie jego przyczyny.

Bardzo ważne jest zatem zaznajomienie się ze wskaźnikami skutecznego karmienia piersią oraz stosowanie właściwych siatek centylowych do oceny wzrostu dziecka. Każdą wątpliwość najlepiej zgłaszać specjaliście (pediatrze, położnej).