Bolesność, rany i stany zapalne piersi

Karmienie piersią jest bez wątpienia najkorzystniejszym sposobem odżywiania noworodków i niemowląt.

Jest też zdrowe dla Kobiety. Ale bywa też trudne, między innymi ze względu na pojawiające się na mlecznej drodze mniej przyjemne dolegliwości. Poniżej przedstawiam kilka z nich.

Poranione brodawki

Początki laktacji niosą ze sobą pewien przejściowy dyskomfort lub bolesność brodawki. Jest to normalne, fizjologiczne zjawisko, które z czasem mija (po około 7 dniach po porodzie). Ból brodawki w pierwszych dniach karmienia piersią wynika z tego, że skóra brodawki nie była wcześniej drażniona przez żaden czynnik zewnętrzny. Po porodzie nagle skóra brodawki staje się „smoczkiem” dla naszego dziecka, które chce ssać pierś godzinami. Skóra jest więc drażniona mechanicznie. Nic więc dziwnego, że miejsce te staje się bardziej tkliwe, a nawet zdarza się, że tworzą się niewielkie rany. 

Skąd wiedzieć, czy ból brodawki jest fizjologiczny?

To, co możesz zrobić sama, to ocenić skuteczność karmienia. Służą do tego specjalnie określone, konkretne wskaźniki. Pisałam o tym TUTAJ.

Bardzo duża bolesność oraz poranione mocno brodawki mogą świadczyć o złej technice ssania i/lub przystawiania dziecka do piersi. Wówczas pierwszym krokiem powinna być konsultacja specjalisty.

Sposoby na rany na brodawkach

Od samego porodu, między karmieniami możemy smarować brodawki lanoliną. Jest to preparat w formie maści, dostępny bez recepty w aptekach. Jest bezpieczna dla dziecka i nie trzeba jej zmywać przed karmieniem. 

Bardzo ważne w przypadku ran jest ich wietrzenie, czyli dostęp powietrza. Aby nie chodzić nago, można zastosować muszle laktacyjne, czyli specjalne nakładki z otworami wentylacyjnymi, które izolują brodawkę od ubrania i pozwalają skórze oddychać. To przyśpiesza proces gojenia ran. Z powodzeniem można je też stosować, gdy nie mamy ran, ale drażni nas ubranie. 

Na rynku dostępne są też specjalne opatrunki na bolesne i poranione brodawki, które są zrobione ze specjalnej, oddychającej pianki i nasączone składnikami nawilżającymi i kojącymi. 

Zapalenie piersi

Co dziesiąta mama karmiąca doświadczy zapalenia gruczołu piersiowego. Najczęstszą przyczyną jest nieefektywne opróżnianie piersi. Aby ustrzec się przed zapaleniem gruczołu piersiowego należy zatem zadbać o prawidłowe przystawianie dziecka. W tym celu najlepiej z pomocą doradcy laktacyjnego ocenić zarówno umiejętności mamy, jak i anatomię jamy ustnej dziecka oraz jego ssanie. Jak rozpoznać zapalenie piersi i co robić?

Objawy zapalenia piersi

• miejscowy ból, obrzmienie, zaczerwienienie, rozgrzanie
• gorączka 38º lub wyższa
• objawy infekcji ogólnej (złe samopoczucie, uczucie rozbicia, osłabienie)

Te objawy wymagają wizyty u soecjalisty, który oceni i zdecyduje o konieczności przyjmowania leków. Niewyleczone zapalenie piersi grozi powstaniem ropnia, który może wymagać leczenia chirurgicznego. 

Jak wspomóc leczenie zapalenia piersi?

• jaknajczęstsze karmienie dziecka chorą piersią
• zadbanie o swobodną, nieuciskającą bieliznę
• stosowanie chłodnych okładów po karmieniu np. z pieluchy (unikać kapusty, bo może uczulać)
• unikanie ciepłych okładów, mogą nasilić stan zapalny
• odpoczynek
• zadbanie o odpowiednią podaż płynów 
• unikanie masowania, ugniatania piersi, wyciskania zastoju

Bolesne brodawki

Częstym powodem bólu brodawek jest czop, czyli zatkanie przewodu mlecznego (wyprowadzającego). Postępowanie w przypadku czopów zależy od tego, z jakim rodzajem czopu mamy do czynienia.

Jak rozpoznać czop?

• białożółta plama na brodawce
• może być niebolesne, ale może też powodować silny, kłujący ból brodawki
• plamki widoczne na szczycie brodawki są różnej wielkości, mają raczej nieregularne  brzegi i wyglądają jak strup
• utrudnia wypływ mleka z okolicy zatkanego kanalika mlecznego

Czop typowy (klasyczny)

• jest nieduży, białawy, o kształcie maleńkiego pęcherzyka, który zwykle towarzyszy zastojowi w piersi
• postępowanie wymaga czasami otwarcia sterylną igłą
• zaleca się okłady z oliwy z oliwek, ciepłe kompresy
• po ukłuciu typowego czopa z przewodu wypływa mleko, czasem bardzo gęsta treść
• po ssaniu najlepiej przez dziecko opróżnia się zastój i to rozwiązuje problem

Czop zapalny (naciekowy)

• czop, który w badaniu histopatologicznym wykazuje treść gumowatą, bliznowatą oraz obecność komórek układu immunologicznego
• wymaga leczenia miejscowego sterydem o średniej sile działania stosowanym pod okluzją, by wzmocnić efekt
• poprawa następuje po kilkudniowym leczeniu
• konieczne jest każdorazowe sprawdzenie przyczyny uszkodzenia brodawki

Opisane dolegliwości z pewnością mogą być dokuczliwe, ale nie powinny zniechęcać do karmienia piersią (zwłaszcza przyszłe mamy i pierworódki). Każdej z tych przypadłości można zaradzić i z powodzeniem kontynuować laktację. Warto zatem działać. Polecam stosować działania polecane przeze mnie powyżej lub szukać pomocy specjalistów, bo trudności te są możliwe do pokonania.